Trong gần 8 năm qua, Elon Musk luôn nói về tầm nhìn sâu rộng của mình đối với việc định cư trên sao Hỏa, kể từ bài phát biểu ở Guadalajara, Mexico hồi tháng 9/2016. Mới đây vào ngày 4/4/2024, tại cơ sở Starbase của SpaceX ở Boca Chica thuộc bang Texas, ông Musk một lần nữa nói về việc đưa con người lên các hành tinh.
Phát biểu trước các nhân viên tại nhà máy Starship, ông nói rằng rất cần kíp để mở rộng sự hiện diện của con người ra ngoài Trái đất, không hẳn là vì Trái đất không có tương lai mà đúng hơn ông không muốn nhân loại tiếp tục là nền văn minh một hành tinh, điều mà chắc chắn sẽ phải đối mặt với một số tai họa khiến giống loài đi đến diệt vong.
Quang cảnh buổi nói chuyện của Musk trước các nhân viên SpaceX tại Boca Chica. Ảnh: X.
Những điều này đều rất quen thuộc với bất kỳ ai đam mê du hành vũ trụ lẫn những ai theo dõi Musk. Hẳn là nhiều người sẽ coi những luận điểm về sao Hỏa của Musk khá hoang đường. Nhưng tham vọng đa hành tinh của Musk ngày càng đáng tin cậy hơn vì rõ ràng SpaceX đã làm nhiều việc để hiện thực hóa những gì ông nói. SpaceX ngày nay có phần cứng thực sự và đã hoàn thành 3 chuyến bay thử nghiệm, lần thứ tư có thể xảy ra ngay vào tháng 5. Musk cảm thán: “Thật siêu thực, nhưng nó có thật!”
Phát biểu trước các nhân viên tại nhà máy Starship, ông nói rằng rất cần kíp để mở rộng sự hiện diện của con người ra ngoài Trái đất, không hẳn là vì Trái đất không có tương lai mà đúng hơn ông không muốn nhân loại tiếp tục là nền văn minh một hành tinh, điều mà chắc chắn sẽ phải đối mặt với một số tai họa khiến giống loài đi đến diệt vong.
Quang cảnh buổi nói chuyện của Musk trước các nhân viên SpaceX tại Boca Chica. Ảnh: X.
Những điều này đều rất quen thuộc với bất kỳ ai đam mê du hành vũ trụ lẫn những ai theo dõi Musk. Hẳn là nhiều người sẽ coi những luận điểm về sao Hỏa của Musk khá hoang đường. Nhưng tham vọng đa hành tinh của Musk ngày càng đáng tin cậy hơn vì rõ ràng SpaceX đã làm nhiều việc để hiện thực hóa những gì ông nói. SpaceX ngày nay có phần cứng thực sự và đã hoàn thành 3 chuyến bay thử nghiệm, lần thứ tư có thể xảy ra ngay vào tháng 5. Musk cảm thán: “Thật siêu thực, nhưng nó có thật!”
Tên lửa đẩy và tàu Starship
Trong bài phát biểu dài gần 45 phút, Musk đã nói về tên lửa đẩy cho tàu Starship (tầng trên) và kế hoạch cuối cùng của SpaceX là vận chuyển hàng triệu tấn hàng hóa lên Sao Hỏa để chuẩn bị cho một nền văn minh có thể tự cung tự cấp.
Ông cho biết SpaceX đã hoàn thành 327 vụ phóng tên lửa Falcon thành công và 80% trong số đó sử dụng tên lửa đẩy đã qua sử dụng. Ông cho biết năm nay SpaceX sẽ phóng khoảng 90% khối lượng sẽ được đưa lên quỹ đạo từ Trái đất. Hiệu suất cao như vậy giúp Musk tự tin rằng khả năng tái sử dụng có thể đạt được với tên lửa đẩy Super Heavy chở theo tàu Starship. Trong chuyến bay thử nghiệm kế tiếp (lần 4) của Super Heavy, SpaceX sẽ cố gắng hạ cánh tên lửa đẩy lên một tòa tháp ảo trên Vịnh Mexico.
Nếu lần thứ 4 đủ chính xác, SpaceX sẽ cố gắng bắt lấy tên lửa đẩy trong cuộc thử nghiệm thứ 5 bằng cần cẩu có hình đôi đũa trên tháp phóng khổng lồ của Starship. Theo Musk, xác suất bắt được tên lửa đẩy bằng tháp phóng trong năm nay là từ 80-90%.
Với tầng trên Starship, sẽ mất nhiều thời gian hơn để hạ cánh và bắt đầu sử dụng lại, tầng này phải "sống sót" sau khi quay trở lại bầu khí quyển Trái đất. Trong chuyến bay thử nghiệm hồi tháng 3, phương tiện này đã bị vỡ và bốc cháy khi cố gắng quay lại bầu khí quyển. Musk cho biết, trong chuyến bay tiếp theo, mục tiêu của tầng trên Starship là tồn tại và hạ cánh có kiểm soát xuống biển. Ông kỳ vọng SpaceX sẽ đạt được cột mốc này ngay trong năm 2024, rồi năm sau sẽ bắt đầu cho hạ cánh các tàu Starship về lại Texas.
Xây dựng nhiều hơn và rộng lớn hơn
SpaceX cũng đang xây dựng thêm cơ sở hạ tầng trên mặt đất và nâng cấp thiết kế cho Starship. Musk cho biết công ty sẽ xây dựng tháp phóng thứ hai ở Texas để tạo điều kiện thuận lợi cho các chuyến bay thử nghiệm bổ sung. Công ty có kế hoạch chế tạo thêm 6 tàu Starship trong năm nay và tăng sản lượng vào năm 2025 khi một nhà máy mới đi vào hoạt động tại cơ sở Starbase.
Đến cuối năm 2025, SpaceX dự định sẽ có 2 tháp phóng Starship ở Florida. Ban đầu những tháp này có thể hỗ trợ các sứ mệnh Artemis đổ bộ lên Mặt trăng của NASA.
Quảng cáo
Tàu Starship cũng sẽ lớn hơn, chủ yếu nhờ mở rộng chiều dài của nó. Musk vạch ra kế hoạch của công ty về tàu Starship 2, có khả năng đưa 100 tấn lên quỹ đạo Trái đất thấp, tái sử dụng được hoàn toàn và Starship 3 với sức chứa từ 200 tấn trở lên. Điều này có vẻ phi thực tế, nhưng rõ ràng là SpaceX đã thực hiện bốn đợt nâng cấp lớn cho tên lửa đẩy Falcon 9 từ năm 2010 đến 2018, giúp tăng hơn gấp đôi hiệu suất của nó.
Các cuộc thử nghiệm sắp tới của tàu Starship.
Những phương tiện lớn hơn này là cần thiết để giảm số lần tiếp nhiên liệu cần thiết để đưa phương tiện lên quỹ đạo Trái đất cho một chuyến đi tới Mặt trăng hoặc Sao Hỏa. Musk cho biết mục tiêu là đạt được cấu hình sao cho chỉ cần thực hiện 5 hoặc 6 lần tiếp nhiên liệu để hỗ trợ một tàu Starship có thể đem 200 tấn trên sao Hỏa.
Tàu Starship 3 kết hợp tên lửa đẩy sẽ cao khoảng 150 mét, lớn hơn phương tiện hiện tại khoảng 20%, cho phép bổ sung thêm chất đẩy để tăng cường lực nâng. Công ty có thể phóng Starship với chi phí thấp hơn mức ban đầu của tên lửa Falcon 1 (6 triệu USD). Tuy nhiên, Starship sẽ chở theo trọng tải nặng gấp 400 lần. Ông nói: “Đây là những con số không thể tưởng tượng được, nhưng chúng tôi sẽ không phá vỡ bất kỳ cơ chế vật lý nào để đạt được nó.”
Chở hàng triệu tấn vật tư lên Sao Hỏa
Mục tiêu của Musk là gieo mầm một nền văn minh trên sao Hỏa - bước đầu tiên của loài người để hướng tới việc trở thành một giống loài đa hành tinh. Để đạt được điều này, theo ông Sao Hỏa sẽ cần dân số khoảng 1 triệu người, cùng nhiều triệu tấn vật tư để những người định cư có thể khai thác, xây dựng và phát triển mọi thứ trên sao Hỏa, tiến tới sự tự cung tự cấp.
Quảng cáo
Minh họa khu định cư Sao Hỏa với các tàu Starship của tương lai.
Điều này sẽ đòi hỏi số lượng lần phóng lên tới 10 lần mỗi ngày và điều động một đội gồm hàng trăm phương tiện tới Sao Hỏa cứ mỗi 26 tháng. Dù đây là một thách thức nhưng Musk tin rằng con người có thể biến sao Hỏa thành nơi có thể ở được.
Việc hình thành các khu định cư trên một thế giới khắc nghiệt như Sao Hỏa là rất khó khăn. Những thách thức về kỹ thuật là vô cùng lớn, nhưng mọi người đã đánh giá thấp SpaceX trong nhiều năm. Nhìn chung, những nhân viên tài năng của công ty đã làm được những gì Musk đã nói.
Tám năm trước, khi Musk lần đầu tiên vạch ra kế hoạch sao Hỏa, điều này khá khó tin. Nhưng đến hôm nay, với việc SpaceX đã chứng minh rằng khả năng tái sử dụng tên lửa là một điều rất khả thi và có trong tay một nhà máy Starship vận hành sôi động, họ đang bước đi rất vững chắc. Musk cam đoan với nhân viên của mình: "Chúng ta có thể làm được điều này.”
Theo [1], [2].